اختلاف میان مصر و عربستان در سالی که گذشت بالا گرفت و این دو، در مقاطعی، در تقابل آشکار قرار گرفتند. این اختلاف مواضع به حدی بود که چندی پیش رئیس دستگاه امنیتی عربستان در رویدادی کمسابقه مصر را تهدید کرد. وی با اشاره به تحولات اخیر در منطقه، به خصوص درباره سوریه، مصر را به تبانی با روسیه متهم و تاکید کرد عربستان از آن چشمپوشی نخواهد کرد. واقعیت این است که عربستان همچنان متکبرانه اصرار دارد با تکیه بر ثروتهای نفتی، به عنوان ارباب و رئیس جهان عرب ایفای نقش کند و آنچنان که به نظر میرسد دولت مصر مایل نیست زیر بار آن برود.
به همین جهت مصر با توجه به اختلافات روزافزون با عربستان در صدد تغییر نقشه ائتلافها و توازنهای منطقهای خود است و براساس تصمیم راهبردی در نظر دارد از نظر سیاسی از کشورهای عرب خلیج فارس که مطیع سیاستهای عربستان هستند، دور شود.
به تایید اکثر ناظران، دلیل اصلی اختلاف مصر و عربستان ناشی از کشمکش بر سر رهبری کشورهای عربی و اقدام ریاض در تحمیل دستور کار منطقهای خود، در پی تحلیل رفتن قدرت سیاسی مصر و تنش اوضاع سیاسی و اقتصادی این کشور ناشی از انقلاب سال 1389 است.
روزنامه مصری «وتو» در این باره نوشت: یکه تازی محمد بن سلمان جوان بلندپرواز و جانشین ولیعهد سعودی و در دست گرفتن قدرت در کشورش از یک سو و انفعال مصر در پرونده لبنان، عراق و سوریه ازسوی دیگر و نیز مخالفت قاهره با حمله نظامی عربستان در یمن موجب شد بن سلمان تصمیماتی در رویارویی با مصر اتخاذ کند تا اینکه حتی درخواستهای میانجیگری کویت و امارات متحده عربی را برای آشتی نپذیرفت.
بن سلمان فهرستی از شروط خود را به میانجیهای کویتی و اماراتی عرضه و رسانههای سعودی را برای حمله به مصر بسیج کرد و به این ترتیب امید به نزدیک شدن مواضع بین قاهره و ریاض را از بین برد آن هم در شرایطی که ملک سلمان پادشاه عربستان آشتی با مصر را قبول کرده بود.
از سوی دیگر گزارشهایی وجود دارد که قاهره برنامهای را برای سال جدید ترسیم کرده است که مبتنی بر رویارویی با عربستان است و شامل احیای ائتلاف تاریخی بین قاهره و بغداد است و برخی پایتختهای عربی دیگر را که مایل به دورری از نفوذ عربهای خلیج فارس هستند از جمله الجزایر، بیروت و تونس را شامل میشود.
این ائتلاف در تلاش برای تحقق راه حلهای سیاسی در سوریه، یمن و لیبی است تا آنان را به طرح مزبور به رهبری قاهره ملحق سازد.
اما بارزترین مورد اختلافات مصر و عربستان، بر سر مسئله سوریه است. مقامات مصر اخیراً بر حقانیت حکومت سوریه تاکید کرده و موفقیت هر طرح صلحی را منوط به مشارکت دمشق دانستهاند که این با مواضع حکومت عربستان متضاد است و خشم ریاض را به دنبال داشته است.
در همین چارچوب، احمد ابوالغیط، دبیر کل مصری اتحادیه عرب نیز چندی پیش تصریح کرد هرکس تصور میکند که پرونده سوریه راهحل نظامی دارد، در توهم به سر میبرد زیرا راهحل بحران سوریه تشکیل دولت باحضور مخالفان و بقای بشار اسد است. این گونه موضعگیریها اظهارات سیاستمداران مصر، آنچنان ریاض را برآشفته کرده است که حتی محافل عربستان احتمال قطع کمک مالی به اتحادیه عرب را مطرح کردهاند.
باتوجه به مواضع دو کشور در مسائل اساسی منطقه و فضای حاکم بر مناسبات دو کشور، گشایش در روابط دوجانبه، دستکم در آینده نزدیک، بعید به نظر میرسد.